KS. ANDRZEJ ŁUKASIEWICZ

(1882-1952)

Andrzej Łukasiewicz urodził się 20 X 1882 r. w Lubli. W latach 1898-1906 uczęszczał do gimnazjum w Jaśle. W 1906 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Przemyślu, które ukończył 29 VI 1910 r. przyjmując święcenia kapłańskie. 30 VIII 1913 r. zdał egzamin na katechetę szkół średnich.

Od 1 VII 1910 r. do 16 X 1911 r. pełnił funkcję wikariusza w Tyczynie, gdzie również zastępował tymczasowo tamtejszego katechetę. Od 16 X 1911 r. do 30 VIII 1913 r. ks. Andrzej Łukasiewicz objął posadę kapelana biskupa przemyskiego św. Józefa Sebastiana Pelczara. W Przemyślu w tym czasie pracował również w zastępstwie jako katecheta. Od dnia 8 IX 1913 r. zastępował katechetę w II Gimnazjum w Rzeszowie przy ul. Krakowskiej. Od tego czasu do roku 1949 pracował jako katecheta rzeszowskich szkół średnich. Przywilej Expositorio Canonicali uzyskał dnia 16 XII 1922 r. (L. 5902), natomiast 21 I 1947 r. odznaczony został przywilejem noszenia rokiety i mantoletu (L. 300/47).

Dnia 13 XII 1938 r. Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego przyznało mu tytuł profesora. Ks. Łukasiewicz został przeniesiony w stan spoczynku przez Państwowy Zakład Emerytalny w Warszawie dnia 15 III 1949 r.

Ks. Andrzej Łukasiewicz na podstawie świadectwa lekarskiego przebywał na urlopie dla poratowania zdrowia od dnia 1 IX 1947 r. do dnia 30 XI 1947 r. (potwierdzone przez Kurię Biskupią w Przemyślu dnia 13 III 1947 r., L. 1520/48 oraz Kuratorium Okręgu Szkolnego rzeszowskiego dnia 6 XII 1947 r., N. O. Pers. 27/82/47).

Ks. A. Łukasiewicz pracował w latach 1918-1939 jako nauczyciel wspomagający w Powszechnej Żeńskiej Szkole im. M. Konopnickiej (do 19 II 1919 r. im cesarzowej Elżbiety) wraz z ks. A. Cząstką, ks. L. Augustynem, ks. W. Koszałką, ks. K. Ożogiem, ks. J. Jałowym.

Ks. Łukasiewicz był również katechetą etatowym w II Gimnazjum w latach 1930-1939. Ponadto pełnił funkcję nauczyciela wspomagającego w II Gimnazjum w latach 1913-1929 oraz w Prywatnym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim (zlikwidowane w 1936 r.) w latach 1919-1928, I Gimnazjum w latach 1918-1919, 1924-1927 oraz Gimnazjum Prywatnym Żeńskim w latach 1927-1930.

W czasie okupacji niemieckiej ks. Łukasiewicz utracił posadę katechety. W okresie pełnienia przez niego tej funkcji mieszkał u OO. Bernardynów w Rzeszowie. W okresie trwania wojny przebywał również często w rodzinnej Lubli u swego brata, który był nauczycielem w miejscowej szkole. Po wojnie ks. Łukasiewicz na nowo podjął naukę religii w II Gimnazjum w Rzeszowie, do 1949 r., kiedy osiągnął wiek emerytalny.

Wśród licznych obowiązków jakie przyjmowali na siebie rzeszowscy katecheci znajdowała się opieka religijna nad działającymi w ich szkołach drużynami harcerskimi. Harcerstwo, mimo iż było organizacja świecką, to zgodnie ze swą zasadą ?służyć Bogu i Ojczyźnie?, duży nacisk kładło na wychowanie religijne swych członków. W związku z tym katecheta był zarazem z reguły kapelanem harcerzy działających w danej szkole. Do jego najważniejszych obowiązków należała m. in. troska o zaspokojenie potrzeb religijnych harcerzy oraz wygłaszanie na zbiórkach pogadanek-gawęd o tematyce religijno-moralnej. Natomiast celem jego pracy, jako kapelana harcerzy, było ukształtowanie młodzieży harcerskiej na myślących kategoriami nauki Chrystusowej i żyjących według jej zasad członków Kościoła.

Z grona rzeszowskich katechetów pracą w tej dziedzinie szczególnie odznaczał się m.in. ks. A. Łukasiewicz.

Ks. A. Łukasiewicz był również członkiem Trzeciego Zakonu św. Franciszka. Kierował również szkolnymi Sodalicjami Mariańskimi w II Gimnazjum (od 1929) i w Gimnazjum Żeńskim (1926-1929). Moderatora czuwającego nad całością prac poszczególnych kongregacji mariańskich wyznaczała zwierzchnia władza kościelna. Do jego najważniejszych zadań należało przewodzenie pracom sodalicji oraz duchowe kierownictwo nad jej członkami.

Ks. A. Łukasiewicz miał pogodne usposobienie oraz dobry kontakt z kapłanami Rzeszowa oraz z młodzieżą, z którą pracował przez 38 lat.

W czasie przebiegu służby ks. A. Łukasiewicz przechodził w latach 1913-1949 przewidziane ustawowo stopnie, od IX do V stopnia służbowego. Zmarł w Rzeszowie 3 XII 1952 r. Pochowany został na cmentarzu w Lubli 6 XII 1952 r.

Literatura:

Archiwum Archidiecezji Przemyskiej, Akta Personalne Kapłanów, Tabela służbowa ks. Andrzeja Łukasiewicza, lit. ?Ł?; tamże, Akta Dekanalne, sygn. XXII/2, Sprawozdanie ks. M. Tokarskiego z wizytacji z lat 1924/25, 1927/28, [za:] A. Motyka, Życie religijne w Rzeszowie..., op. cit., s. 99; Archiwum Parafii Lubla, Liber mortuorum pro pago Lubla ab Anno 1942, t. 3; Gromski A., Historia harcerstwa męskiego w Rzeszowie, Rzeszów 1939, s. 18-30, 45-52, [za:] A. Motyka, Życie religijne w Rzeszowie..., op. cit., s. 102; A. Motyka, Parafia rzeszowska w okresie międzywojennym (1918-1939), w: Kościoły, klasztory i parafie dawnego Rzeszowa. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej dla uczczenia Wielkiego Jubileuszu Chrześcijaństwa 15-16 XI 2000 r., Rzeszów 2001, s. 48; Luzar M., Praca księdza kapelana w drużynie harcerskiej, ?Biuletyn Działu Duszpasterskiego Naczelnictwa Związku Harcerstwa Polskiego?, 1(1935), z. 1, s. 10-12; Regulamin naczelnictwa ZHP z dnia 11 VIII 1930 r., ?Harcmistrz?, 12(1930), nr 8-9, s. 35-36, za: A. Motyka, Życie religijne w Rzeszowie..., op. cit., s. 101-102; Motyka A., Życie religijne w Rzeszowie w okresie międzywojennym (1918-1939), Lublin ? Rzeszów 2000, s. 99, 182; Nabożny M., Duszpasterze i duszpasterstwo w parafii Lubla w latach 1939-1945, Lubla 2008; Zbiory Prywatne Autora, Relacja ks. Józefa Sondeja z dnia 12 V 2006 r.

oprac. ks. Marcin Nabożny

FABIAN CZESŁAW ORZECHOWSKI OFM CONV.

(1936-2007)

Czesław Orzechowski urodził się 25 maja 1936 r. w Lubli, jako czwarte z pięciorga dzieci Ludwika i Julii z domu Bigos. Rodzice jego byli rolnikami. W 1936 r. został ochrzczony w kościele w Lubli przez ks. Stanisława Kuliga. Rodzicami chrzestnymi byli Zofia Bigos i Jan Orzechowski. Dzieciństwo spędził w rodzinnej miejscowości. W wieku siedmiu lat rozpoczął naukę w pierwszej klasie Szkoły Podstawowej w Lubli. Po zakończeniu pierwszej klasy ówczesny proboszcz ks. Walenty Jasionowski przygotował go do przyjęcia Pierwszej Spowiedzi i Komunii św., która odbyła się w maju 1945 r. Po ukończeniu sześcioletniej szkoły w Lubli (1943-1949) uczęszczał w roku szkolnym 1949/1950 do klasy siódmej we Frysztaku. Po siedmioletniej edukacji został przyjęty do ósmej klasy Małego Seminarium OO. Franciszkanów w Głogówku. Tam w latach 1950-1952 ukończył klasę ósmą i dziewiątą. Dnia 24 czerwca 1952 r. napisał podanie z prośbą o przyjęcie go do nowicjatu OO. Franciszkanów. W podaniu tym pisał: ?...pokornie proszę o przyjęcie mnie do nowicjatu OO. Franciszkanów. Pragnę bowiem służyć Panu Bogu w zakonie franciszkańskim jako kapłan?. Ksiądz proboszcz z Lubli napisał w opinii o kandydacie do zakonu: ?co się tyczy Czesława to już od dzieciństwa wykazywał pociąg do spraw Bożych. Od czwartej klasy podstawowej ministrant często do Mszy św. i co miesiąc przystępował do SS Sakramentów. W szkole grzeczny, pilny i spokojny... Opinia o nim w parafii bardzo dobra?. Jednak po ukończeniu przez niego dziewiątej klasy Służby Bezpieczeństwa rozwiązały Małe Seminaria, a uczący się w nich młodzi ludzie musieli udać się do swoich rodzinnych domów. Tak było również w przypadku Cz. Orzechowskiego. Otrzymał on jednak po pewnym czasie wezwanie do Krakowa na rekolekcje przed nowicjatem. Nowicjat rozpoczął 21 sierpnia 1952 r. Po tych rekolekcjach został skierowany do Legnicy, gdzie 28 sierpnia 1953 r. złożył pierwszą profesję zakonną. Po złożeniu tej profesji zakonnej w latach 1953-1955 przebywał w Legnicy, gdzie jako zakonnik ukończył dziesiątą i jedenastą klasę. Dopiero po trzech latach od rozpoczęcia nowicjatu możliwy był urlop, który w lipcu Cz. Orzechowski wraz ze swymi współbraćmi spędził w Lubomierzu pod Gorcami, natomiast w sierpniu w rodzinnej miejscowości. Po tym urlopie w latach 1955-1957 odbył studia filozoficzne w Gnieźnie. Tam po ich ukończeniu w 1957 r. zdał eksternistycznie państwową maturę z 10 przedmiotów. Naukę teologii rozpoczął w Krakowie w styczniu 1958 r. a ukończył w 1961 r. Dnia 22 stycznia 1958 r. napisał prośbę o dopuszczenie do profesji solennej, a w niej: ?Pragnę bowiem przez całe swoje życie służyć Niepokalanej jako zakonnik-kapłan?. Profesję solenną złożył 2 lutego 1958 r., natomiast 15 czerwca 1961 r. przyjął sakrament kapłaństwa. W 1961 r. odbyły się także prymicje o. Fabiana w rodzinnej Lubli. W opiniach wychowawców zakonnych z okresu formacji rysuje się obraz dobrze zapowiadającego się zakonnika i kapłana: ?Charakter ma spokojny, chociaż jest pełen temperamentu. Żywy, ale skupiony i uważny. Jest szczery, grzeczny wobec kolegów. Sumiennie spełnia wszystkie zlecone obowiązki. Chętny do każdej pracy i usługi, wyróżnia się pobożnością i gorliwością. Z obowiązków swoich zawsze doskonale się wywiązuje; pracowity, pilnie wykorzystuje czas (...) Wzorowy kleryk?.

Po święceniach kapłańskich decyzją ówczesnego prowincjała o. Wojciecha Zmarza o. Fabian został skierowany na dalsze studia specjalistyczne z zakresu teologii moralnej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W piśmie z dnia 13 czerwca 1961 r. prowincjał pisał, że udziela ?pozwolenia na zapisanie się na studia i ubieganie się o stopnie akademickie na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na Wydziale teologicznym, sekcji moralnej?. W Lublinie o. Fabian przebywał cztery lata i swoje studia ukończył w 1965 r. licencjatem z teologii moralnej.

Po ukończeniu studiów w Lublinie o. Fabian rozpoczął pracę duszpasterską w klasztorach franciszkańskich prowincji krakowskiej. Najpierw został skierowany na rok do Przemyśla (1965-1966). Kolejną jego placówką był Sanok, gdzie przebywał od 1966 do 1974 r. pracując jako duszpasterz i katecheta. W latach 1974-1978 przebywał jako wikariusz-katecheta młodzieży i studentów w Dąbrowie Górniczej-Gołonogu. W 1978 r. przebywał przez pewien czas w Głogówku. Z kolei ponownie został skierowany do pracy w Sanoku (1978-1981). W styczniu 1981 r. władze zakonne skierowały o. Fabiana na placówkę do Krosna, gdzie pracował do sierpnia 1983 r. pełniąc posługę duszpastersko-katechetyczą. Z Krosna w 1983 r. został skierowany na krótko do Radomska. W tym samym roku o. Fabian poprosił o eksklaustrację (zezwolenie wydane przez Stolicę Apostolską lub przez biskupa ordynariusza, na mocy którego zakonnik może przebywać przez jakiś okres czasu poza domem zakonnym) i podjął próbę pracy duszpasterskiej jako kapłan diecezjalny w Diecezji Przemyskiej. Na mocy tej eksklaustracji udzielonej przez ks. bpa Ignacego Tokarczuka, pracował przez jeden rok w parafii Gorzyce Tarnobrzeskie (1983-1984), gdzie tamtejszy wikariusz-katecheta wyjechał do Francji bez wcześniejszej zgody Ordynariusza oraz bez powiadomienia proboszcza. Następnie o. Fabian pracował jeden rok w parafii Matki Bożej Różańcowej w Rzeszowie i jeden rok w Giedlarowej koło Leżajska. Po tym czasie w roku 1986 powrócił do zakonu i został skierowany na rok do Horyńca Zdroju (1986-1987). Podczas pobytu w Szklarskiej Porębie ze względu na problemy z sercem przebywał przez pewien czas w szpitalu w Cieplicach. Potem udał się do Krakowa, skąd został skierowany do Nowego Korczyna (1987-1989). Następnie przez pewien czas w 1989 r. przebywał we Wrocławiu. Kolejną placówką o. Fabiana Orzechowskiego był Przemyśl, gdzie pracował przez cztery lata (1989-1994). W roku 1994 został przeniesiony do parafii OO. Franciszkanów pw. św. Antoniego w Jaśle, gdzie mieszkał do swej śmierci.

O. Fabian Czesław Orzechowski pracował głównie w duszpasterstwie parafialnym zajmując się młodzieżą szkół średnich oraz studentami. Gdy pozwalały mu na to siły czynił to bardzo gorliwie pozostawiając o swej posłudze bardzo dobre i ciepłe wspomnienia, zwłaszcza w pierwszym okresie swej posługi kapłańskiej w Sanoku i Dąbrowie Górniczej-Gołonogu, gdzie nadal jest żywa pamięć o jego ofiarnej posłudze kapłańskiej. Jego pobyt w Sanoku przypadł na czasy głębokiego komunizmu w Polsce. Wtedy o. Fabian dla przebywających w internatach studentów organizował, w czasie trwania dla nich przechadzki, msze św., w których tamtejsza młodzież chętnie uczestniczyła. Również na kolejnych placówkach starał się gorliwie pracować na miarę swoich sił i zdrowia. Niestety choroba, która go dotknęła coraz bardziej odbierała mu nie tylko zdrowie, ale także uniemożliwiała owocną pracę duszpasterską, którą nadawała sens jego kapłańskiemu życiu i którą bardzo kochał. Ostatnie lata, pobyt w klasztorze jasielskim, były nieustannym zmaganiem się ze słabością i przyjmowaniem krzyża choroby i cierpienia. Wielką pomocą dla o. Fabiana w tym trudnym dla niego czasie była ofiarna pomoc bliskich mu osób. Przede wszystkim pomocni mu okazali się współbracia z jasielskiego klasztoru, a także rodzina z jego rodzoną siostrą, s. Teresą przebywającą obecnie w Mszanie. Tam dzięki życzliwości Sióstr o. Fabian przebywał kilkakrotnie na odpoczynku dla poratowania zdrowia.

O. Fabian Orzechowski zmarł, po długiej i ciężkiej chorobie, w nocy z 14 na 15 grudnia 2006 r. w klasztorze w Jaśle. Zmarł w 70 roku życia i 45 roku kapłaństwa. Modlitwy przy zmarłym miały miejsce 16 grudnia o godz. 19.00 w klasztorze OO. Franciszkanów. W niedzielę 17 grudnia o godz. 15.00 ciało śp. o. Fabiana zostało przeniesione do kaplicy św. Maksymiliana w dolnym kościele, a o godz. 17.00 zostało tam odprawione nabożeństwo żałobne. Eksporta do górnego kościoła miała miejsce 18 grudnia o godz.10.00. Pogrzeb, któremu przewodniczył J.E. ks. bp Kazimierz Górny - ordynariusz rzeszowski, odbył się 18 grudnia 2006 r. o godz. 12.00 w kościele OO. Franciszkanów w Jaśle. O. Fabian pochowany został we wspólnym grobowcu zakonnym na Starym Cmentarzu w Jaśle.

O. Fabian wywodził się z bardzo religijnej rodziny. Dowodem tego jest opinia proboszcza z Lubli z dnia 6 października 1952 r., w której pisał: ?Rodzice jego, średniorolni, są ludźmi religijnymi, trzeźwymi, moralnymi i spokojnymi w pożyciu domowym i sąsiedzkim?. Owocem religijnej atmosfery w rodzinie Państwa Orzechowskich były dwa powołania zakonne: o. Fabiana oraz jego rodzonej siostry Teresy, która jest siostrą zakonną w Zgromadzeniu Sióstr Rodziny Maryi, założonego przez św. abpa Zygmunta Szczęsnego Felińskiego.

O. Fabian był bardzo życzliwym i pogodnym człowiekiem. Ilekroć przebywał w rodzinnej parafii w Lubli dołączał się do wspólnej mszy św., w której modlił się zarówno za żywych jak i zmarłych członków swojej rodziny i wszystkich parafian. Przez kilka ostatnich lat swego życia ten bardzo gorliwy kapłan naznaczony był stygmatem choroby, która bardzo utrudniała mu życie. Pomimo tego chętnie pomagał współbraciom w ich obowiązkach, co było dla niego spłacaniem długu wdzięczności za okazywaną mu życzliwość i pomoc. O. Fabian przez swoje życie wpisał się na stałe w serca ludzi i bogatą historię parafii pw. św. Mikołaja w Lubli.

Literatura:

O. Zenon Szuty, wikariusz prowincji, Życiorys o. Fabiana Czesław Orzechowskiego OFM Conv., Kraków, dn. 16 grudnia 2006 r. (L.dz. 688/06); Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1984, s. 140, 617; Schematyzm Diecezji Przemyskiej na rok 1990, Przemyśl 1991, s. 209; Rocznik Archidiecezji Przemyskiej, Przemyśl 1993, s. 88; Urząd Stanu Cywilnego we Frysztaku, Księga Urodzeń 1905-1946, Kat. ?A?, Lubla, bns; Zbiory Prywatne Autora, Życiorys O. Fabiana Czesława Orzechowskiego, mps, Jasło 24 sierpnia 2006 r.; Schematyzm Diecezji Rzeszowskiej, Rzeszów 2000, s. 229; Zbiory prywatne autora, Ankieta o parafii Lubla.

oprac. ks. Marcin Nabożny

KS. MARCIN NABOŻNY

Kapłan diecezji rzeszowskiej, ur. w 1982 r. w Strzyżowie. Absolwent Szkoły Podstawowej im. św. Jana Kantego w Lubli (1988-1997) i Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Strzyżowie (1997-2001).

W latach 2001-2007 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara w Rzeszowie, które ukończył w 2007 r. i uzyskał magisterium na Wydziale Teologii KUL na podstawie pracy Duszpasterze i duszpasterstwo w parafii Lubla w latach 1939-1945, napisanej pod kierunkiem ks. prof. dra hab. Stanisława Nabywańca. Święcenia kapłańskie z rąk bpa rzeszowskiego Kazimierza Górnego przyjął 26 maja 2007 r.

W latach 2007-2009 pełnił funkcję wikariusza w parafii pw. św. Michała Archanioła w Nockowej oraz katechety w Szkole Podstawowej im. Bohaterów Walk Chłopskich w Nockowej (2007-2008) i Gimnazjum im. Jana Pawła II w Iwierzycach (2007-2009). W 2009 r. został skierowany na studia doktoranckie w Instytucie Historii Kościoła i Patrologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.

S. EMILIA GŁÓD

Urodziła się 20 maja 1927 r. w Lubli. Dnia 1 września 1948 r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo w Krakowie przy ul. Warszawskiej 8. Dnia 2 sierpnia 1949 r. została przyjęta do Nowicjatu. Wolą przełożonych została posłana do służby ubogim na placówkach: Sobieszów, Kraków, Gorzów Wlkp., Przeworsk, Olkusz, Kielce i po raz drugi Przeworsk. Jako katechetka pracowała w Sobieszowie, Gorzowie Wlkp., Olkuszu i Kielcach, natomiast jako pielęgniarka w Krakowie i Przeworsku. Po otrzymaniu emerytury została posłana na placówkę w Żmigrodzie k. Milicza. Dnia 27 października 2005 r. wróciła do Domu Prowincjalnego Sióstr Miłosierdzia w Krakowie przy ul. Warszawskiej 8.

S. TERESA ORZECHOWSKA

Urodziła się 26 czerwca 1941 r. W wieku siedmiu lat rozpoczęła naukę w pierwszej klasie Szkoły Podstawowej w Lubli.

Teresa zdecydowała się wstąpić do SS. Franciszkanek Rodziny Maryi. Po złożeniu prośby na ręce Matki Prowincjalnej, została przyjęta do Zgromadzenia. Do postulatu w Kosocicach k. Krakowa zgłosiła się 27 listopada 1974 r.

Na początku lipca 1975 r. udała się do Nowicjatu w Warszawie. Dnia 16 lipca 1977 r. S. Teresa złożyła pierwsze śluby zakonne. Miało to miejsce podczas Mszy św. w kaplicy SS. Franciszkanek Rodziny Maryi w Warszawie przy ul. Żelaznej. Po złożeniu profesji S. Teresa została skierowana na placówkę w Mszanie Dolnej. S. Teresa spełniała tam różne obowiązki, m.in. przy starszych i chorych siostrach, w kuchni.

Dnia 28 czerwca 1982 r. złożyła wieczystą profesję w Bazylice Matki Bożej na Jasnej Górze. Po złożeniu ślubów wieczystych S. Teresa przebywała w Mszanie Dolnej do dnia 14 marca 1983 r., kiedy została skierowana na placówkę do Chorzelowa k. Mielca. W 1996 r. została przeniesiona na placówkę do Mokrzysk k. Brzeska Okocim. Od 2000 r. S. Teresa powróciła do Mszany Dolnej.